Włazy do zbiorników ze stali nierdzewnej są ważną częścią wielu gałęzi przemysłu – od spożywczego po farmaceutyczny oraz wiele innych. Konstrukcje włazów, a także materiały, z których są wykonane, tworzone są z myślą o ich długowieczności. Należy jednak pamiętać, że regularna konserwacja jest kluczem do utrzymania włazów w dobrym stanie.
Poniżej omawiamy znaczenie regularnej konserwacji włazów do zbiorników ze stali nierdzewnej i przedstawimy kilka wskazówek, jak utrzymać je w możliwie najlepszej formie przez długi czas.
Zbiornik lub komora przemysłowa to najczęściej szczelna, zamknięta konstrukcja. Niejednokrotnie właz zamontowany jako zakrycie otworu rewizyjnego takiego zbiornika, stanowi jedyną drogę dostępu do jego wnętrza. Otwór ten umożliwia służbom technicznym nie tylko usuwanie ewentualnych usterek, ale także ułatwia bieżącą kontrolę, czyszczenie czy nawet opróżnienie wnętrza zbiornika. Jako kluczowy element tanku, właz nierdzewny powinien zatem zawsze być w dobrej kondycji technicznej.
Na tym jednak znaczenie konserwacji włazu zbiornikowego się nie kończy. Jako stale przytwierdzony (zazwyczaj: przyspawany) element do powierzchni zbiornika, właz nierdzewny jest częścią, której wymiana wymaga niemałych nakładów czasowych i finansowych. Mimo iż w przypadku większości modeli kołnierz i pokrywa włazu stanowią fizycznie osobne części, to jednak są one ze sobą ściśle powiązane wymiarowo i konstrukcyjnie. Tym samym dobrą praktyką jest pierwotny zakup włazów wraz z zestawem części zamiennych (pokrywą, pokrętłami, uszczelką), aby zniwelować ewentualny przestój pracy urządzenia w przypadku zużycia lub uszkodzenia jednego z elementów włazu.
Właz zbiornikowy jako konstrukcja złożona z kilku elementów wymaga bieżącej kontroli stanu technicznego każdego z nich. Poniżej opisujemy poszczególne części składowe włazu, charakterystyczne problemy związane z ich eksploatacją oraz wskazówki, w jaki sposób zabezpieczyć się przed ich zużyciem.
Uszczelka jest kluczową częścią każdego włazu zbiornikowego. Jej podstawowym zadaniem jest zapewnienie hermetyczności zamknięcia oraz separacja medium znajdującego się w tanku od środowiska zewnętrznego.
Podstawą długowieczności uszczelki włazu jest jej odpowiedni dobór do konkretnej aplikacji. Uszczelki do włazów zbiornikowych produkowane są z różnych materiałów, takich jak: EPDM, silikon, NBR, Viton, neopren, a niekiedy także PTFE. Dobierając uszczelkę, należy wziąć pod uwagę dwa istotne parametry, czyli:
Jedynie uszczelka, która będzie odpowiadała parametrom odporności chemicznej i temperaturowej, ma szansę długo funkcjonować. Nie zmienia to jednak faktu, iż uszczelnienie jest najbardziej narażoną na zużycie częścią włazu – tym samym należy być przygotowanym na regularną wymianę tego elementu.
Fundamentalną kwestią w kontekście wymiany uszczelnienia jest identyfikacja modelu włazu. Ilość rodzajów profili i wymiarów uszczelek jest wyjątkowo szeroka, a każdy model posiada specyficzną, typową dla swojej konstrukcji budowę uszczelnienia. Konieczne zatem jest przygotowanie oraz zachowanie dokumentacji technicznej zbiornika wraz z uwzględnieniem modelu włazu, który został w nim zainstalowany. Niejednokrotnie jest to najprostsza droga do identyfikacji danego modelu włazu celem zakupu części zamiennych. Często bowiem oznaczenia na powierzchniach włazów (zwłaszcza lekkich, bezciśnieniowych pokryw) ograniczają się jedynie do gatunku stali, z której zostały wykonane.
Dla włazów zainstalowanych w kluczowych dla procesu produkcyjnego zbiornikach zalecaną praktyką jest zakup dodatkowego (zapasowego) zestawu uszczelnień celem uniknięcia niepożądanego przestoju spowodowanego brakiem szczelności otworu rewizyjnego.
Zdecydowana większość włazów wyposażona jest w zamknięcie pokrywy przy pomocy pokręteł. To właśnie pokrętła włazu odpowiadają za odpowiedni docisk pokrywy i kołnierza – zatem także i one odgrywają ważną rolę w szczelności zamknięcia i muszą być poddawane bieżącej kontroli.
Podobnie jak w przypadku uszczelnień, tak również i pokrętła produkowane są z różnych materiałów, a prawidłowy dobór do aplikacji determinuje ich żywotność. Najczęściej spotykanymi materiałami pokręteł do włazów są:
Dobierając pokrętło do aplikacji, należy mieć na uwadze charakterystykę medium, z którym właz będzie miał kontakt, a także temperaturę pracy. Dla niewymagających instalacji, pracujących w temperaturach do około 50-70°C dopuszcza się stosowanie pokręteł wykonanych ze standardowych tworzyw sztucznych. Dla agresywnych mediów oraz aplikacji wysokotemperaturowych konieczne staje się stosowanie bardziej odpornych pokręteł ze stali nierdzewnej.
Kondycja pokręteł włazu powinna być poddawana regularnej inspekcji – szczególnie w przypadku włazów ciśnieniowych. Brak wystarczającego docisku nawet jednego z kilku (lub kilkunastu) pokręteł włazu ciśnieniowego może negatywnie wpłynąć na równomierne rozłożenie naprężeń konstrukcji, a w efekcie spowodować niedostateczną szczelność włazu.
Dbałość o ramę oraz pokrywę włazu ma istotne znaczenie. Często użytkowany otwór rewizyjny narażony jest na uszkodzenia mechaniczne, które mogą powstać na przykład w wyniku:
Głębokie zarysowania na powierzchni pokrywy lub ramy włazu, w zależności od stopnia agresywności medium w zbiorniku, mogą stać się zalążkiem korozji. Podobny los może spotkać również miejsce łączenia kołnierza włazu z powierzchnią zbiornika w przypadku jego niepoprawnego lub niedbałego spawania. Zaleca się zatem, aby głębokie zarysowania kołnierzy i pokryw, a także miejsca wykonanych spawań poddawać dokładnemu wygładzaniu lub polerowaniu celem uniknięcia potencjalnych niedogodności w przyszłości.
Zadbany właz zbiornikowy może służyć wiele lat. Systematyczne monitorowanie stanu technicznego włazu oraz bieżące naprawy mogą zapobiec potencjalnym (i kosztownym) problemom w przyszłości. Aby ich uniknąć, warto również trzymać się prostych, zdroworozsądkowych, ale często ignorowanych zasad:
Używamy cookies